Ho nhiều về đêm là một vấn đề gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ. Tình trạng này có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, từ trẻ em đến người trưởng thành và người cao tuổi. Ho vào ban đêm không chỉ làm gián đoạn giấc ngủ mà còn khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, lo âu.
Vậy tại sao ho nhiều về đêm lại xảy ra, và làm sao để giải quyết?
10 Nguyên nhân gây ho nhiều về đêm phổ biến bạn cần biết
1. Chảy dịch mũi sau
Bác sĩ Neil Bhattacharyya, chuyên gia tai – mũi – họng tại Bệnh viện Mắt và Tai Massachusetts giải thích:
Đây là tình trạng chất nhầy từ mũi và xoang liên tục chảy xuống cổ họng. Ban ngày, khi bạn đứng hoặc ngồi, chất nhầy này dễ dàng được dẫn xuống và nuốt trôi nhờ trọng lực. Nhưng khi bạn nằm xuống, chất nhầy sẽ tích tụ ở phía sau cổ họng, gây kích ứng và dẫn đến ho nhiều về đêm. Nếu nó rơi vào dây thanh quản hoặc bị hít vào phổi, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách ho có đờm hoặc ho kèm chất nhầy.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Cảm giác chất nhầy chảy xuống cổ họng.
-
Thường xuyên phải khạc nhổ hoặc hắng giọng.
-
Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.
-
Khàn tiếng.
2. Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD)
Bác sĩ Bhattacharyya cho biết:
Thông thường, axit dạ dày được đẩy xuống ruột khi dạ dày co bóp hoặc nhờ lực hút của trọng lực. Tuy nhiên, nếu cơ vòng giữa dạ dày và thực quản hoạt động không hiệu quả, axit có thể trào ngược lên thực quản và cổ họng. Khi nằm, axit càng dễ trào ngược hơn, dẫn đến tình trạng ho nhiều về đêm. Axit tiếp xúc với dây thanh quản sẽ gây kích ứng và gây ho, thậm chí có thể gây khò khè nếu axit vào khí quản. Ho do trào ngược thường là ho khan, có thể kèm cảm giác nóng rát hoặc đau tức ngực.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Cảm giác nóng rát ở ngực (ợ nóng).
-
Khó nuốt.
-
Khàn tiếng vào buổi sáng.
-
Cảm giác có cục nghẹn trong cổ họng.
3. Tác dụng phụ của thuốc
Các thuốc ACE inhibitors như lisinopril, enalapril thường được sử dụng để điều trị cao huyết áp và suy tim, nhưng có thể gây ho khan dai dẳng.
Nghiên cứu năm 2019 cho thấy tỷ lệ ho do ACE inhibitors dao động từ 3,9% đến 35%, thường xuất hiện trong vòng vài tuần đến vài tháng sau khi bắt đầu điều trị.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Ho khan dai dẳng.
-
Ho thường không kèm theo đờm.
-
Ho xuất hiện sau khi bắt đầu dùng thuốc vài tuần.
4. Suy tim
Bác sĩ Bhattacharyya giải thích:
Suy tim là tình trạng tim không còn đủ sức bơm máu đi nuôi cơ thể. Khi tim hoạt động yếu, dịch sẽ bị ứ đọng lại và thấm vào các mô. Ban ngày, trọng lực giúp dịch này dồn xuống chân. Nhưng khi bạn nằm, dịch dễ tích tụ ở phổi và gây ho, đặc biệt là ho nhiều về đêm. Ho khan vào ban đêm có thể là một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm của suy tim mà bạn không nên bỏ qua.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Khó thở khi nằm.
-
Phù chân hoặc mắt cá chân.
-
Mệt mỏi, yếu sức.
-
Tăng cân nhanh do tích tụ dịch.
5. Hen phế quản (Hen suyễn)
Hen suyễn là bệnh lý viêm mãn tính của đường hô hấp, gây co thắt phế quản và dẫn đến ho, đặc biệt ho nhiều về đêm. Khoảng 75% người bị hen suyễn trải qua các triệu chứng về đêm hàng tuần, với 40% bị gián đoạn giấc ngủ hàng đêm do ho.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Khó thở, đặc biệt về đêm.
-
Khò khè.
-
Cảm giác tức ngực.
-
Ho khan kéo dài.
6. Dị ứng
Dị ứng với các yếu tố như bụi nhà, lông thú cưng, phấn hoa hoặc nấm mốc có thể gây viêm mũi dị ứng, dẫn đến chảy dịch mũi sau và ho, đặc biệt vào ban đêm khi tiếp xúc với các dị nguyên trong phòng ngủ.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Hắt hơi.
-
Ngứa mũi, mắt.
-
Chảy nước mũi.
-
Phát ban hoặc nổi mề đay.
7. Nhiễm trùng hô hấp (Cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản)
Khi bị viêm nhiễm đường hô hấp, cơ thể sẽ sản xuất nhiều dịch để “tống khứ” vi khuẩn, virus. Khi bạn nằm, dịch nhầy dễ chảy xuống họng và gây ho. Tình trạng này có thể kéo dài vài tuần sau khi bạn khỏi bệnh.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Sốt.
-
Đau họng.
-
Ho có đờm.
-
Mệt mỏi.
8. Không khí khô hoặc lạnh
Không khí khô, đặc biệt vào mùa đông hoặc khi sử dụng máy sưởi, có thể làm khô niêm mạc đường hô hấp, gây kích thích và dẫn đến ho, ho nhiều về đêm. Một bài viết trên The Guardian 2024 đã đề cập đến việc không khí khô có thể gây ra các triệu chứng như ho và đau đầu.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Cảm giác khô họng.
-
Ngứa cổ họng.
-
Ho khan, đặc biệt vào ban đêm.
9. Khói thuốc lá và ô nhiễm không khí
Khói thuốc lá và các chất ô nhiễm trong không khí có thể gây kích thích đường hô hấp, dẫn đến viêm mãn tính và ho kéo dài, đặc biệt vào ban đêm khi cơ thể nghỉ ngơi.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Ho dai dẳng.
-
Khó thở.
-
Khò khè.
-
Tăng nguy cơ nhiễm trùng hô hấp.
10. Ung thư phổi hoặc thanh quản
Ho kéo dài không rõ nguyên nhân, không đáp ứng điều trị có thể là dấu hiệu sớm của ung thư phổi hoặc thanh quản. Các triệu chứng khác bao gồm ho ra máu, khàn tiếng, sút cân nhanh và đau ngực. Một bài viết trên Verywell Health đã đề cập đến việc ho kéo dài, ho nhiều về đêm có thể là triệu chứng của ung thư phổi giai đoạn đầu.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Ho ra máu.
-
Giảm cân không rõ nguyên nhân.
-
Đau ngực.
-
Khó thở.
-
Khàn tiếng kéo dài.
Xem thêm: 14 cách trị ho về đêm hiệu quả tại nhà
Ho nhiều về đêm có nguy hiểm không?
Ho nhiều về đêm không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Một số nguyên nhân thường gặp và có thể tự kiểm soát tại nhà như:
- Cảm lạnh, cảm cúm khiến cổ họng bị kích thích gây ho.
- Chảy dịch mũi sau.
- Trào ngược dạ dày.
- Dị ứng với các yếu tố như bụi nhà, lông thú cưng, phấn hoa,..
Những trường hợp này thường không nghiêm trọng và có thể cải thiện bằng cách chăm sóc tại nhà.
Một số nguyên nhân gây ho về đêm có thể nguy hiểm và cần đi khám bác sĩ. Ví dụ như
- Hen phế quản
- Viêm phế quản mạn tính
- Lao phổi, ung thư phổi hoặc thanh quản.
Những trường hợp này cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đến cơ sở y tế nếu gặp các dấu hiệu sau:
Ho kéo dài trên 2 tuần không thuyên giảm.
Ho kèm theo sốt, sụt cân, mệt mỏi.
Ho ra máu hoặc đờm có màu bất thường.
Khó thở, đau ngực, khò khè.
Ho ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày.
FAQs Những câu hỏi thường gặp
1. Ho khan về đêm có phải dấu hiệu của COVID-19 không?
Ho khan về đêm có thể là một triệu chứng của COVID-19, nhưng thường đi kèm với sốt, mệt mỏi và khó thở. Nếu nghi ngờ, bạn nên đi xét nghiệm để xác nhận.
2. Trẻ bị ho nhiều về đêm nhưng ban ngày bình thường có sao không?
Nếu trẻ chỉ ho vào ban đêm mà ban ngày khỏe mạnh, có thể là do viêm thanh quản hoặc dị ứng. Tuy nhiên, nếu ho kéo dài, bạn nên đưa trẻ đi khám bác sĩ.
3. Nằm nghiêng bên nào giúp giảm ho do trào ngược?
Nằm nghiêng bên trái sẽ giúp giảm trào ngược dạ dày, từ đó giảm ho vào ban đêm.
4. Có nên dùng tinh dầu để giảm ho không?
Tinh dầu như bạc hà, khuynh diệp có thể giúp làm dịu cổ họng và giảm ho. Tuy nhiên, nếu tình trạng ho kéo dài, bạn nên tìm nguyên nhân chính xác và điều trị phù hợp.
Ho nhiều về đêm không chỉ là triệu chứng của một bệnh lý cụ thể mà còn liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Việc nhận diện đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn tìm ra phương pháp điều trị phù hợp, từ đó cải thiện sức khỏe và chất lượng giấc ngủ.
Hãy chú ý các dấu hiệu và tìm đến sự trợ giúp y tế khi cần thiết để không làm tình trạng này kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống của mình.
Lê Thị Hồng Mai – Nhiên viên 10 năm kinh nghiệm công ty GGAZ
Nguồn tham khảo:
Why are you coughing at night?
https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/why-are-you-coughing-at-night
Why Do Coughing Fits Hit You as Soon as You’re Ready for Bed?
https://www.gq.com/story/nocturnal-asthma
Tư vấn cảm cúm 24/7 AZ 