Ho khan kéo dài là dấu hiệu của bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Ho là một phản xạ tự nhiên của cơ thể để bảo vệ đường hô hấp. Nhưng khi tình trạng ho khan kéo dài không dứt trong nhiều tuần, thậm chí 1 tháng, 2 tháng, thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Vậy tại sao ho khan mãi không khỏi, dấu hiệu của bệnh gì? Có đáng lo ngại không? Và làm thế nào để điều trị dứt điểm? Cùng tìm hiểu ngay!

8 Nguyên nhân phổ biến gây ho khan kéo dài, dấu hiệu của bệnh bạn nên biết

Ho khan kéo dài có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những vấn đề thông thường như viêm nhiễm nhẹ đến những bệnh lý nghiêm trọng cần điều trị kịp thời. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng ho khan lâu ngày không khỏi:

1. Ho khan kéo dài sau nhiễm trùng hô hấp

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của ho khan kéo dài là do ảnh hưởng sau khi mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên như:

• Cảm lạnh, cúm

• Viêm họng, viêm amidan

• Viêm phế quản cấp

Sau khi khỏi bệnh, niêm mạc đường hô hấp vẫn còn nhạy cảm và dễ bị kích thích, dẫn đến tình trạng ho dai dẳng kéo dài dù không còn vi khuẩn hay virus gây bệnh.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho khan, đau rát cổ họng, đặc biệt khi nói nhiều hoặc hít không khí lạnh.

  
  
  

• Có thể kèm theo khàn giọng, nghẹt mũi nhẹ, nhưng không có đờm.

• Tình trạng này thường kéo dài 1-3 tuần sau khi khỏi bệnh.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Không đáng lo ngại nếu không có triệu chứng bất thường khác. Tuy nhiên, nếu ho khan kéo dài 1 tháng hoặc có biểu hiện khó thở, sốt cao, cần đi khám ngay.

2. Ho khan do dị ứng hoặc hen suyễn

Nếu bạn thường xuyên bị ho khan kéo dài 2 tuần hoặc hơn, đặc biệt vào những thời điểm giao mùa, rất có thể nguyên nhân là do dị ứng hoặc hen suyễn.

Nguyên nhân phổ biến gây dị ứng:

• Bụi bẩn, lông thú cưng, phấn hoa

• Thời tiết thay đổi đột ngột

• Khói thuốc lá, hóa chất trong không khí

Khi tiếp xúc với tác nhân dị ứng, hệ miễn dịch phản ứng quá mức, làm niêm mạc đường hô hấp bị kích thích dẫn đến ho kéo dài, nghẹt mũi, chảy nước mắt.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho thành từng cơn, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.

• Kèm theo ngứa họng, hắt hơi, chảy nước mũi trong.

• Nếu có tiền sử hen suyễn, ho có thể đi kèm khó thở, tức ngực.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Nếu chỉ là ho do dị ứng thông thường, có thể kiểm soát bằng cách tránh xa tác nhân kích thích. Tuy nhiên, nếu ho dai dẳng, kèm khó thở, thở khò khè, có thể liên quan đến hen suyễn và cần điều trị sớm.

3. Ho khan do tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc có thể gây ho khan kéo dài, đặc biệt là nhóm thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors) dùng để điều trị huyết áp cao.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho dai dẳng, không sốt, không đờm.

• Ho xuất hiện sau khi bắt đầu dùng thuốc.

• Ngưng thuốc vài ngày – vài tuần thì tình trạng ho giảm dần.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Không quá nghiêm trọng nhưng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nếu gặp tình trạng này, nên hỏi ý kiến bác sĩ để đổi thuốc khác.

4. Ho khan kéo dài do trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Nhiều người không biết rằng axit dạ dày trào lên thực quản cũng có thể là nguyên nhân gây ho khan lâu ngày không khỏi. Khi axit dạ dày trào ngược lên cổ họng, nó gây kích thích niêm mạc, làm người bệnh cảm thấy ngứa rát họng, ho khan kéo dài, đặc biệt vào ban đêm.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho khan, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi nằm xuống ngủ.

• Cảm giác nóng rát ở ngực, ợ chua, miệng có vị đắng.

• Đôi khi giọng nói khàn đi do tổn thương dây thanh quản.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Nếu không được kiểm soát, trào ngược dạ dày có thể gây viêm loét thực quản, thậm chí tăng nguy cơ ung thư thực quản. Vì vậy, nếu nghi ngờ bị ho do GERD, cần đi khám chuyên khoa tiêu hóa để có hướng điều trị phù hợp.

5. Ho khan kéo dài do không khí ô nhiễm, khói thuốc lá

Ô nhiễm không khí, bụi mịn, khí thải công nghiệp, Hóa chất độc hại trong môi trường làm việc, khói thuốc lá cũng ảnh hưởng lớn đến tình trạng ho khan kéo dài.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho dai dẳng, không sốt, không đờm.

• Cảm giác ngứa rát họng khi hít phải không khí ô nhiễm.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Nếu tiếp xúc với tác nhân ô nhiễm trong thời gian dài, nguy cơ mắc các bệnh hô hấp mạn tính (COPD), thậm chí ung thư phổi là rất cao.

6. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Nếu ho khan kéo dài 1 tháng trở lên mà không rõ nguyên nhân, có thể đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng. COPD là một nhóm các bệnh phổi mãn tính làm tắc nghẽn luồng không khí và gây khó khăn trong việc thở.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho khan kéo dài hoặc ho có đờm, đặc biệt vào buổi sáng khi thức dậy.

• Khó thở, thở khò khè, mệt mỏi, cảm giác không thể thở đủ khí.

• Giảm khả năng vận động, dễ bị hụt hơi khi làm các công việc nhẹ.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: COPD có thể gây suy hô hấp và các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống. Cần đi khám ngay để kiểm tra phổi để điều trị kịp thời.

7. Bệnh lao phổi (Tuberculosis)

Lao phổi là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, ảnh hưởng chủ yếu đến phổi và bệnh có thể phát triển âm thầm trong nhiều tháng mà không có triệu chứng rõ rệt ngay từ đầu.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho khan kéo dài hơn 3 tuần, có thể có đờm, đôi khi có máu trong đờm.

• Sốt nhẹ vào buổi chiều, ra mồ hôi đêm.

• Giảm cân nhanh chóng và cảm giác mệt mỏi kéo dài.

• Đau ngực, khó thở, và cảm giác khó chịu ở phổi.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Lao phổi là bệnh lý nghiêm trọng, nếu không được điều trị đúng cách, có thể dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và điều trị bằng thuốc kháng sinh đúng liều, bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn.

8. Bệnh ung thư phổi

Ung thư phổi là một trong những căn bệnh nguy hiểm hàng đầu, đặc biệt là ở những người có thói quen hút thuốc lá. Ho khan kéo dài là một trong những triệu chứng đầu tiên của ung thư phổi.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ho khan kéo dài mà không rõ nguyên nhân, không có đờm.

• Ho ra máu, dù chỉ là một lượng nhỏ.

• Đau ngực, tức ngực, hoặc cảm giác khó thở.

• Mệt mỏi, sút cân không rõ lý do, chán ăn.

• Thở khò khè hoặc mất khả năng thở sâu.

⚠️ Mức độ nguy hiểm: Ung thư phổi có tỉ lệ sống sót thấp nếu không phát hiện sớm, nhưng nếu phát hiện ở giai đoạn đầu, khả năng chữa khỏi hoặc kéo dài sự sống là có thể. Nếu có triệu chứng như ho khan kéo dài kèm theo ho ra máu, cần thăm khám ngay để được điều trị kịp thời.

Mẹo, phương pháp giảm ho tại nhà hiệu quả

Nếu tình trạng ho khan của bạn không phải do bệnh lý nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng những phương pháp tự nhiên để làm dịu cổ họng và giảm ho.

• Uống nhiều nước ấm, nó sẽ giúp làm dịu cổ họng, giảm kích ứng và loại bỏ các chất độc hại trong đường hô hấp.
• Pha mật ong với nước ấm và uống vào buổi sáng khi thức dậy: Mật ong có tính kháng khuẩn, giúp làm dịu cổ họng và giảm tình trạng ho khan.
• Uống trà gừng 2-3 lần mỗi ngày: Cả gừng và chanh đều có tác dụng làm dịu cổ họng, giảm ho và tăng cường hệ miễn dịch.
• Súc miệng bằng nước muối ấm: giúp kháng khuẩn, làm sạch cổ họng và giảm viêm nhiễm, từ đó giúp giảm ho hiệu quả.
• Dùng máy tạo độ ẩm để duy trì độ ẩm cho không khí trong phòng, giúp làm dịu cổ họng và giảm ho.
• Bỏ thuốc lá và tránh khói thuốc
• Sử dụng khẩu trang khi ra ngoài, giữ nhà cửa sạch sẽ, thay ga giường và gối thường xuyên.
• Ăn uống lành mạnh, thực phẩm tốt: Rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu vitamin C (cam, quýt, bưởi), tỏi, gừng, mật ong.
• Tập thể dục đều đặn: giúp cải thiện sức đề kháng của cơ thể, giúp hệ hô hấp khỏe mạnh hơn và giảm nguy cơ mắc các bệnh gây ho khan.

Nếu bạn đã thử nhiều phương pháp điều trị tại nhà mà ho khan kéo dài vẫn không giảm, bạn cần đi khám bác sĩ ngay. Việc khám sớm sẽ giúp phát hiện kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn và có phương án điều trị phù hợp.

Ho khan kéo dài 2 tuần, 1 tháng hoặc hơn, đừng chủ quan! Hãy chú ý theo dõi dấu hiệu, tìm hiểu nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp. Đừng để tình trạng này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn!

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Lê Thị Hồng Mai – Nhiên viên 10 năm kinh nghiệm công ty GGAZ