Trong cuộc sống hiện đại, ho khan buồn nôn không còn là hiện tượng hiếm gặp. Liệu đó có phải là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng? Hay chỉ là phản ứng nhất thời của cơ thể?
Hãy cùng khám phá kỹ hơn để hiểu đúng qua bài viết dưới đây nhé.
5 nguyên nhânm phổ biến gây ho khan buồn nôn
1. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi cơ thắt thực quản dưới hoạt động không hiệu quả, cho phép axit và nội dung dạ dày trào ngược lên thực quản. Axit này kích thích niêm mạc thực quản và vùng hầu họng, gây ra cảm giác buồn nôn và kích thích phản xạ ho. Ngoài ra, axit trào ngược có thể xâm nhập vào đường hô hấp, gây viêm và dẫn đến ho khan kéo dài.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Ợ nóng, cảm giác nóng rát từ dạ dày lan lên cổ họng.
-
Ợ chua, vị chua hoặc đắng trong miệng.
-
Khó nuốt, cảm giác nghẹn ở cổ họng.
-
Đau tức ngực không liên quan đến tim mạch.
-
Khàn giọng hoặc viêm họng mãn tính.
2. Hen suyễn
Hen suyễn là một bệnh lý mạn tính của đường hô hấp, đặc trưng bởi viêm và hẹp đường dẫn khí. Khi tiếp xúc với các tác nhân kích thích như dị nguyên, không khí lạnh hoặc gắng sức, đường dẫn khí có thể co thắt, gây khó thở và ho khan. Trong một số trường hợp, cơn ho dữ dội có thể kích thích vùng hầu họng và gây buồn nôn.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Khó thở, đặc biệt về đêm hoặc khi gắng sức.
-
Thở khò khè, tiếng rít khi thở.
-
Nặng ngực, cảm giác bóp nghẹt ở ngực.
-
Ho tăng khi tiếp xúc với dị nguyên như bụi, phấn hoa.
3. Nhiễm trùng đường hô hấp
Nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn như cảm lạnh, viêm họng, viêm phế quản có thể gây viêm niêm mạc đường hô hấp trên. Tình trạng viêm này kích thích phản xạ ho để loại bỏ dịch tiết và tác nhân gây bệnh. Ho liên tục và kéo dài có thể dẫn đến buồn nôn do kích thích vùng hầu họng và cơ hoành.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Sốt cao, mệt mỏi.
-
Ho có đờm, màu sắc đờm có thể thay đổi
-
Đau họng, đau đầu.
-
Khó thở hoặc thở nhanh.
4. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors) dùng trong điều trị tăng huyết áp, có thể gây ho khan như một tác dụng phụ. Ho kéo dài do thuốc có thể dẫn đến buồn nôn ở một số bệnh nhân.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Ho khan kéo dài không rõ nguyên nhân.
-
Triệu chứng xuất hiện sau khi bắt đầu dùng một loại thuốc mới.
5. Hội chứng chảy dịch mũi sau
Khi dịch nhầy từ mũi chảy xuống phía sau họng, nó có thể kích thích niêm mạc họng, gây ho khan. Sự kích thích liên tục này cũng có thể dẫn đến cảm giác buồn nôn.
Dấu hiệu đi kèm:
-
Cảm giác vướng hoặc chảy dịch ở phía sau họng.
-
Thường xuyên phải khịt mũi hoặc hắng giọng.
-
Nghẹt mũi hoặc sổ mũi.
-
Ho tăng khi nằm xuống.
Tình trạng ho khan buồn nôn có nguy hiểm không? Khi nào cần đi khám
Ho khan buồn nôn có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó một số tương đối nhẹ như cảm lạnh, viêm mũi xoang, hay tác dụng phụ của thuốc thường không quá nguy hiểm và có thể tự theo dõi tại nhà.
Tuy nhiên, cũng có những nguyên nhân tiềm ẩn rủi ro cao như hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản hay nhiễm trùng hô hấp nặng nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm
Khi nào nên đi khám bác sĩ ngay?
Bạn nên đến cơ sở y tế khi có các dấu hiệu sau đi kèm ho khan buồn nôn:
-
Ho kéo dài hơn 7 ngày không thuyên giảm
-
Buồn nôn dữ dội, nôn mửa liên tục
-
Sốt cao trên 38,5°C, mệt mỏi, chán ăn
-
Khó thở, tức ngực, ho ra máu
-
Sụt cân không rõ nguyên nhân
-
Tiền sử hen suyễn, GERD, viêm xoang mạn tính nhưng triệu chứng bùng phát nặng
-
Người cao tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai cần đặc biệt cẩn trọng
Một số mẹo hay giúp bạn giảm triệu chứng ho khan buồn nôn tại nhà hiệu quả
- Uống nhiều nước ấm: Giúp làm dịu cổ họng, giảm kích ứng gây ho, giảm cảm giác buồn nôn.
- Dùng gừng, mật ong, chanh: làm dịu ho, giảm ngứa họng, tăng sức đề kháng.
- Súc miệng bằng nước muối ấm Giúp làm sạch cổ họng, giảm viêm, giảm ho và cảm giác nôn.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh nói nhiều.
- Không hút thuốc, tránh khói bụi, nước hoa, hóa chất mạnh – tất cả có thể khiến ho nặng hơn.
- Chia bữa ăn nhỏ, tránh đồ cay nóng, dầu mỡ, cà phê, rượu bia – các thực phẩm này có thể khiến dạ dày khó chịu và trào ngược, làm buồn nôn nặng hơn.
Ho khan buồn nôn là triệu chứng không nên chủ quan, nhưng cũng không cần lo lắng thái quá. Quan trọng là bạn cần lắng nghe cơ thể, quan sát kỹ dấu hiệu đi kèm, và xử lý kịp thời.
Đừng chờ đợi tới khi tình trạng trở nặng. Một chút chủ động hôm nay có thể giúp bạn tránh được nhiều rắc rối về sau.
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Ho khan buồn nôn có phải dấu hiệu của COVID-19 không?
Có thể. Ho khan buồn nôn là triệu chứng từng gặp ở nhiều bệnh nhân COVID-19, nhất là khi đi kèm sốt, đau họng, mất vị giác hoặc khứu giác. Nếu nghi ngờ, bạn nên test nhanh hoặc đến cơ sở y tế kiểm tra để yên tâm.
2. Trẻ em bị ho khan và buồn nôn có nguy hiểm không?
Có thể nguy hiểm nếu trẻ ho nhiều, nôn ói liên tục, bỏ ăn hoặc mệt lả. Trẻ nhỏ rất dễ mất nước, vì vậy bạn cần theo dõi sát và đưa bé đi khám nếu triệu chứng không cải thiện sau 2–3 ngày.
3. Tôi có thể tự mua thuốc ho hoặc thuốc chống nôn để uống không?
Không nên tự ý dùng thuốc, nhất là nếu chưa biết rõ nguyên nhân. Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ hoặc làm bệnh nặng hơn. Tốt nhất nên hỏi ý kiến dược sĩ hoặc bác sĩ trước khi sử dụng.
4. Bà bầu bị ho khan buồn nôn có ảnh hưởng đến thai nhi không?
Nếu ho nhẹ, buồn nôn do ốm nghén thì không quá lo. Tuy nhiên, nếu ho nhiều gây mất ngủ, ăn uống kém hoặc nôn nhiều dẫn đến mất nước thì mẹ bầu nên đến bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị an toàn.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Lê Thị Hồng Mai – Nhiên viên 10 năm kinh nghiệm công ty GGAZ
Tư vấn cảm cúm 24/7 AZ 