Nếu phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một căn bệnh đáng sợ thì đợt cấp COPD và COPD bội nhiễm còn đáng sợ và nguy hiểm gấp nhiều lần. Vậy COPD đợt cấp, COPD bội nhiễm là gì? Các hội chứng khi bị đợt cấp COPD và phương pháp điều trị đợt cấp COPD ra sao?
Bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
Bệnh COPD hay còn gọi là bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tính là tình trạng phổi bị tắc nghen lâu dài, gây hiện tượng khó thở và cản trở hô hấp mà không thể hoàn toàn phục hồi bình thường. Ở những đợt cấp COPD hay bội nhiễm COPD bệnh có thể trở nên nghiêm trọng và nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, năm 2016 có 251 triệu ca mắc COPD trên toàn thế giới. Căn bệnh này đã khiến 3,2 triệu người chết mỗi năm, tức là khoảng 5% tổng ca tử vong toàn cầu. Tại Việt Nam, số ca mắc COPD chiếm tỷ lệ 7,1% ở nam giới và 1,9% ở nữ giới, thường ở độ tuổi 40 tuổi trở lên.
Hiện nay, tỷ lệ mắc và tử vong COPD ở cả Việt Nam và thế giới đều tiếp tục gia tăng theo nhiều nguyên nhân khác nhau. Vì vậy, cập nhật kiến thức, hiểu biết về bệnh này cùng các phương pháp điều trị sớm là vô cùng quan trọng để hạn chế bệnh.
Đợt cấp COPD và COPD bội nhiễm là gì?
Đợt cấp COPD là gì?
Đợt cấp COPD (tiếng Anh: COPD Exacerbation) là tình trạng các triệu chứng hô hấp trong thời gian ngắn, đột ngột biến đổi từ giai đoạn ổn định sang trầm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng phổi và phải thay đổi phác đồ điều trị bình thường để kịp thời thích ứng. Trong nhiều trường hợp bệnh nhân COPD đợt cấp không được phát hiện kịp thời và điều trị có thể nguy hiểm đến tính mạng.
COPD bội nhiễm là gì?
Bội nhiễm là hiện tượng người bệnh bị mắc thêm triệu chứng bệnh tương tự ở vị trí phát bệnh sau khi mắc bệnh trước đó mà chưa kịp phục hồi. Vậy nên khi bị bội nhiễm, tình trạng bệnh thường nặng hơn rất nhiều.
Đợt cấp COPD bội nhiễm là tình trạng người đang mắc bệnh COPD tiếp tục bị vi khuẩn, virus tấn công dẫn đến bệnh chồng bệnh, trường hợp thường gạp nhất là COPD bội nhiễm phổi (bệnh nhân COPD mắc thêm bệnh viêm phổi).
Vì sao nhiều người bị COPD đợt cấp?
Số liệu thống kê cho thấy, khoảng 1/3 trên tổng số ca đợt cấp COPD không điều tra được rõ nguyên nhân. Các trường hợp còn lại bị COPD đợt cấp chủ yếu do một trong các yếu tố:
- Do nhiễm khuẩn khí phế quản phổi do virus, vi khuẩn.
- Do cơ thể người bệnh bị nhiễm lạnh khiến phổi dễ bị viêm.
- Do các tác nhân từ môi trường sống như bụi bẩn, khí độc, khói thuốc…
Các hội chứng trong COPD đợt cấp
Các hội chứng trong COPD hay triệu chứng của COPD đợt cấp là các dấy hiệu cho thấy sức khỏe người bệnh đang chuyển biến xấu hơn so với giai đoạn ổn định. Nó bao gồm các biểu hiện dưới đây:
- Người bệnh bị tăng cảm giác khó thở
- Lượng đờm tăng khiến người bệnh phải khạc liên tục mỗi ngày.
- Màu sắc đờm chuyển từ trắng sang màu xanh, vàng hoặc màu đục của mủ.
Những triệu chứng này đều xuất hiện đột ngột mà không có dự báo trước. Cùng với đó, các triệu chứng có sẵn thường xuyên của người bệnh như ho, khó thở, tức ngực, sưng đau hòng,… vẫn diễn ra đồng thời mỗi ngày.
Chuẩn đoán mức độ đợt cấp COPD
Dựa vào các triệu chứng của người bệnh, mức độ COPD đợt cấp được phân thành 3 cấp độ:
- Type III: Cấp độ nhẹ nhất. Chỉ xuất hiện 1 trong 3 triệu chứng trên, cùng một trong các triệu chứng phụ là sốt, tăng ho hoặc khò khè, tăng nhịp tim và nhịp thở 20% hoặc tăng nhiễm khuẩn hô hấp trên trong vòng 5 ngày trước đó.
- Type II: Cấp độ trung bình, là khi bệnh nhân COPD gặp 2 trong 3 triệu chứng trên.
- Type I: Cấp độ nặng. Nếu có đầy đủ cả ba triệu chứng nói trên.
Giản đồ Venn COPD trong điều trị
Giản đồ Venn (biểu đồ Venn) là một biểu đồ biểu thị các mối quan hệ có thể có giữa các tập hợp. Giản đồ Venn COPD ra đời giúp làm sáng tỏ hơn khái niệm về bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).
Trước kia nhiều người nhầm lẫn COPD với khí phế thũng, nhưng thực tế, khí phế thũng chỉ là một trong số những yếu tố của COPD. Bệnh COPD bao gồm cả: Khí phế thũng, viêm phế quản mãn tính và Hen phế quản.
Giản đồ Venn COPD được Hội Lồng ngực Mỹ (AST) (1995) đưa ra đã biểu thị mối liên hệ này.
Trong đó, Venn COPD gồm tập hợp 3 vòng tròn, thể hiện 3 bệnh khí phế thũng, viêm phế quản mãn tính và hen suyễn mãn tính.
* Viêm phế quản mạn tính: Tình trạng các ống phế quản bị viêm lâu ngày dẫn đến sưng tấy và tăng tiết dịch làm thu hẹp đường thở. Sự thu hẹp này gây tắc nghẽn không khí lưu thông và khiến việc trao đổi khí khó khăn.
* Khí phế thũng: Tình trạng vách của các phế nạng bị tổn thương và mất đi tính đàn hồi, dẫn đến các phế nang (túi khí) không thể thực hiện tốt nhiệm vụ trao đổi khí.
* Hen phế quản (hen suyễn): Thuộc bệnh lý viêm mạn tính phế quản. Do đường thở bị viêm, sưng phù nề nên rất dễ bị co thắt khi gặp các yếu tố kích thích và khi đó người bệnh bị ho dữ dội, tức ngực, khò khè, khó thở.
COPD là tổng hợp của cả 3 bệnh lý này, vì vậy, bệnh có tính nghiêm trọng và phức tạp hơn rất nhiều. Tuy nhiên, những triệu chứng của bệnh lại tương tự nhưng một bệnh lý nên người mắc bệnh ban đầu thường khá chủ quan.
Điều trị COPD đợt cấp như thế nào?
Đợt cấp COPD nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, không những khiến bệnh trở nên nghiêm trọng mà người bệnh thậm chí có thể gặp nguy hiểm đến tính mạng.
Tuy nhiên, đợt cấp COPD cũng có những mức độ khác nhau. Tùy theo tình trạng của người bệnh, mà sẽ có các phương pháp điều trị khác nhau.
Chuẩn đoán và phân loại đợt cấp COPD theo GOLD 2017
- Đợt cấp COPD nhẹ: Người bệnh chỉ cần điều trị bằng thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn (SABDs).
- Đợt cấp COPD trung bình: Người bệnh sẽ phải điều trị cả giãn phế quản (SABDs) và dùng kết hợp kháng sinh và/hoặc corticosteroid đường uống.
- Đợt cấp COPD nặng: Tình trạng nặng bệnh nhân có thể bị suy hô hấp cấp. Trường hợp cần phải nhập viện để được xử lý kịp thời.
Một số liệu pháp có thể được áp dụng trong điều trị đợt cấp COPD
Dùng thuốc kháng sinh: Từ 5 – 10 ngày, tùy thuộc vào mức độ của đợt cấp và chức năng thận của người bệnh mà bác sĩ chỉ định loại kháng sinh phù hợp.
Lấy đờm làm kháng sinh đồ: Áp dụng đối với những trường hợp không đáp ứng kháng sinh.
Dùng thuốc giãn phế quản: Thuốc Pprednisolon uống kết hợp kháng sinh phù hợp nếu đợt cấp COPD mức độ nhẹ.
Thở oxy với đợt cấp COPD mức độ vừa: Thường kết hợp với tăng liều lượng thuốc giãn phế quản và sử dụng salbutamol, terbutalin truyền tĩnh mạch, methylprednisolon. Ngoài ra, nếu cần thiết có thể phải thông khí nhân tạo không xâm nhập, thông khí nhân tạo xâm nhập và dùng thêm kháng sinh điều trị đợt cấp COPD.
Thở oxy qua gọng kính oxy: Thường kết hợp với sử dụng thuốc giãn phế quản tại chỗ và các biện pháp truyền tĩnh mạch, thở máy không xâm nhập, hay đặt ống nội khí quản và thông khí nhân tạo qua ống nội khí quản, thở máy xâm nhập nếu cần thiết khi người bệnh đợt cấp COPD cấp độ nặng.
Điều trị copd giai đoạn ổn định
Môi trường sống đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc điều trị và cải thiện COPD cả giai đoạn đợt cấp và ổn định.
Để cải thiện bệnh COPD ở giai đoạn ổn định cũng như phòng tránh các đợt cấp COPD xảy ra là người bệnh nên tránh xa các tác nhân gây hại như khói bụi, khi độc hại, khói thuốc lá,…
Ngoài ra, ở giai đoạn ổn định người bệnh có thể bổ sung Siro Zhealth – Bổ phế, thông phổi để giúp thuyên giảm các triệu chứng COPD.
Siro Zhealth là sản phẩm có thành phần 100% từ thảo dược tự nhiên, trong đó, gồm 13 thảo dược: Kim ngân hoa, Liên kiều, Cát cánh, Đạm đậu xị, Ngưu bàng tử, Bạc hà, Kinh giới tuệ, Cam thảo, Đạm trúc diệp, Tỏi đen, Thanh cao hoa vàng đặt biệt là Xuyên tâm liên.
Sản phẩm phát triển từ công thức của bài thuốc Ngân Kiều Tán nổi tiếng trong Đông Y gia thêm 3 vị thảo dược chuyên trị các bệnh về đường hô hấp. Với công dụng giảm ho, tiêu đờm, giảm các triệu chứng khó thở, tức ngực, kháng viêm giảm sưng, cân bằng hệ miễn dịch, phục hồi và bảo vệ tế bào phổi, cải thiện chức năng phổi, hệ hô hấp. Nhờ đó người bị bệnh COPD sẽ cảm thấy thở nhẹ nhàng hơn, không còn thở dốc khi vận động, dễ ngủ hơn.
Đồng hành cũng bệnh nhân mắc COPD – Nhãn hàng ZHEALTH dành tặng 1000 sản phẩm siro Zhealth đến tất cả những ai được chuẩn đoán mắc COPD. Thể lệ nhận quà TẠI ĐÂY!
| Số lượng | Niêm yết | KM giá | Tiết kiệm |
| 1 | 159.000 | 159.000 | |
| 2 | 318.000 | 318.000 | |
| 3 | 477.000 | 437.000 | 40.000 |
| 6 | 954.000 | 870.000 | 84.000 |
Lưu ý: Giảm thêm 15k nếu chuyển khoản thanh toán toàn bộ giá trị đơn hàng. Ưu đãi chỉ áp dụng cho khách hàng đặt mua tại đây.
Tư vấn cảm cúm 24/7 AZ 